Stüdyo monitörleri ne kadar kaliteli olursa olsun, yanlış yerleşim yapılırsa gerçek performansını veremez. Özellikle ev stüdyolarında doğru yerleşim, doğru açı, yüksekliğin ayarlanması ve akustik düzen, satın aldığınız monitörün potansiyelini doğrudan etkiler.
Bu rehberde, MüzikDoktoru’nda satılan Mackie, KRK, Kali Audio, Focal, Behringer, Tannoy, Neumann gibi stüdyo monitörleri üzerinden ideal yerleşim yöntemlerini anlatıyorum.
1. Monitörler Nasıl Konumlandırılmalı?
Eşkenar Üçgen Yerleşimi (Nearfield Kuralı)
Yakın alan monitörler ( KRK Rokit Serisi, Mackie CR Serisi, Focal Alpha, Behringer B Serisi, Kali LP & IN serisi vb.) için temel kural:
Sen – Sol Monitör – Sağ Monitör → bir eşkenar üçgen oluşturmalı
Monitörlerin birbirine olan mesafesi = Sana olan mesafe
Ortalama uzaklık: 80–120 cm
Bu sayede stereo sahne, detaylar ve panorama doğru şekilde duyulur.
2. Yükseklik Ayarı (Tweeter Kulak Yüksekliğinde Olmalı)
Her monitörde (KRK, Mackie, Focal veya Kali Audio gibi) tweeter, en kritik frekansların geldiği bölümdür. Bu nedenle:
Tweeter tam olarak kulağının hizasında olmalıdır.
Çok aşağıda veya yukarıda durması frekans algısını bozar.
Bu nedenle birçok marka için stand kullanımı çok daha doğru seçimdir.
3. Monitörleri Duvara Ne Kadar Yaklaştırmalı?
Her marka teknik olarak “bass port” konumuna göre farklı tepki verir:
Arka portlu monitörler:
Örnekler:
En az 20–40 cm duvardan uzak olmalıdır.
Aksi durumda bass şişebilir, rezonans artar.
Ön portlu monitörler:
Örnekler:
Duvara daha yakın kullanılabilir, ancak yine de 10–20 cm boşluk bırakmak idealdir.
4. Masa Üstüne Koyacaksanız: İzolasyon Şart
Stüdyo monitörleri doğrudan masaya koymak:
Bu nedenle mutlaka izolasyon pad kullanılması gerekir.
MüzikDoktoru’nda bulunan markalara göre örnek kullanım:
✔ KRK Rokit 5 / 7 / 8 — masa üstünde kullanılacaksa mutlaka izolasyon pedleri gerekir
✔ Mackie CR5-X veya CR8-X — masa için ideal ama yine de pad ile daha temiz ses verir
✔ Behringer Studio 50USB — pad kullanınca alt frekanslar daha kontrollü olur
✔ Focal Alpha 50 Evo — masa için ağır bir monitör, pad + orta yükseklik önerilir
✔ Kali Audio LP-6 / IN-5 — hassas mid frekansları için pad çok faydalıdır
İzolasyon yerine kullanılabilecek bir alternatif:
Köprü tipi mini platformlar
5. Stand Kullanımı – En Doğru Seçenek
Masa üstünde ses asla gerçek referans vermez.
Bu yüzden çoğu profesyonel marka (Neumann, Focal, Kali, KRK) ürünlerini stand ile kullanmanızı önerir.
Stand Kullanmanın Avantajları:
Doğru yükseklik
Masadan yansıma engellenir
Stereo hat bozulmaz
Bass kontrollü olur
Monitör bağımsız çalışır
Sweet spot çok daha net oluşur
Stand üzerinde kullanıldığında düşük frekanslar daha sıkı, midler daha temiz, stereo görüntü daha geniş olur.
6. Açılar Nasıl Olmalı?
Her monitörün içe doğru döndürülmüş toe-in açısı olması gerekir.
Monitörlerin içe dönme açısı: Genelde 10° – 30°
Markaya göre ideal açı:
Ayarlaması kolay yöntem:
Monitörlerin tweeterları doğrudan gözlerine bakmalı.
7. Akustik Düzen – Minimum Gerekenler
Yerleşim ne kadar doğru olursa olsun, akustik düzen olmadan “gerçek referans” alınamaz.
En minimum düzen:
Neden gerekli?
Erken yansımaları azaltır
Bass tıkanmasını engeller
Stereo sahneyi genişletir
Frekans dengesini düzeltir
Özellikle büyük wooferlı modeller (KRK 8, Kali LP-8, Focal 65/80, Tannoy 8 vb.) akustik düzenleme olmadan doğru çalışmaz.
8. Modellerine Göre Özel Tavsiyeler
Kali Audio LP-6 / LP-8
KRK Rokit 5 / 7 / 8 G4
Mackie CR-Serisi 4, 5, 8
Focal Alpha 50 / 65 / 80 Evo
Behringer B1030A / B1031A
Tannoy Gold Serisi
Neumann KH120 / KH150
SONUÇ: Doğru Yerleşim, Monitörün Yarısını Oluşturur
Stüdyo monitörü almak işin sadece %50’sidir.
Diğer %50 → doğru yerleşim + doğru açı + doğru yükseklik + akustik düzen.
Eğer:
Tweeter kulak hizasında
Üçgen yerleşim ideal
Masadan izole edilmiş
Stand veya ped kullanılmış
Yan duvar yansımaları engellenmiş
Bass trap yerleştirilmiş
Bir monitörün verebileceği en doğru referans sesini alırsın.
TR − TL
